100 urte lehenengo lehorreratzetik
Getarian 4 urtean behin egiten da Elkanoren Lehorreratzea deritzoguna. Bertan, munduari bira eman ondoren Elkano bere eskifaiarekin iritsi zela irudikatzen da. Lehenengo lehorreratzea 1912an egin zen, eta 2022an bi data berezi ospatu genituen, munduari egindako lehen itzuliaren 5. mendeurrena (1519-1522) eta Getarian lehorreratzearen lehen antzezpenaren mendeurrena (1912-2022).
Lehen etapa: Lehen 4 hamarkadak
Lehorreratzeak 1922tik aurrera 4 hamarkadatan antzezten jarraitu zuen, Gerra Zibileko parentesi bakarrarekin, eta urtebete egon zen antzezpena Donostian egin zenekoa ere.
Bigarren etapa: 1967tik 2018ra: Arrazoia oso ondo jakin gabe, 1956tik aurrera, lehorreratzeak ordezkatzeari utzi zion, harik eta 1967an. Etapa horretan hartu zuen udalak protagonismorik handiena ekitaldiaren antolaketan, eta, beharrezko azpiegitura, kostua eta hura garatzeko konplexutasuna direla-eta, 4 urtean behin egitea erabaki zen.
Hirugarren etapa: 2018 -2022: Esanguratsuak dira eta kontuan hartzekoak azken bi lehorreratzeetan izan diren aldaketak. Getariako Udalak eta Getariako herriak sustatu dituzte aldaketa horiek, hainbat jarduketa, parte-hartze eta lan batera eginez:
2018:
-
- Sartzen diren marinelak zozketa bidez aukeratzen hasten dira, eta kargu hori oinordetzan hartzeari uzten diote, ordura arte bezala.
- Orain arte emakumeak baino ezin ziren izan kontinenteetako ordezkariak, baina emakumeek zein gizonek ordezka ditzakete, izena emandakoen artean zozketa bidez aukeratuta. Halaber, lantzariak eta karroza gidariak, orain arte gizonak bakarrik zirenak, zozketa bidez hautatutako emakumeek ordezka ditzakete.
2022:Getariako bizilagunekin bateratze-lan sakona egin ondoren gertatu ziren aldaketak. Aurreko urteekin alderatuta, hauek dira aldaketa nagusiak:
-
- Kontakizuna eta diskurtsoa egungo ezagutza eta sentsibilitate berrietara egokitu dira.
- Kartelaren, programen eta gonbidapenen irudia aldatzea, garai berrietara egokituz
- Moluka uharteetako 3 ordezkariak gehitu dira.
Emakumearen garrantzia, batez ere Elkanoren amarena. - Kontinenteak, pertsona batek ordezkatzeaz gain, 4,5,6 pertsonako edo gehiagoko taldeek ordezkatzen dituzte, haurrak barne.